To żartobliwe zdanie niestety nadal pasuje do wielu ludzi…

Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego niektórzy ludzie wydają się pozostawać młodzi na zawsze, podczas gdy inni wyglądają na dość starych w wieku 33 lat? Czy to wybryk natury, odziedziczone usposobienie, czy są inne czynniki?

Co powiesz na to, że 80% w naszych rękach?! Na zdjęciu z artykułu użyliśmy rażącego przykładu, Chuando Tan fotograf i model jest naprawdę imponujący, w wieku 57 lat wygląda lepiej niż niejeden 25-latek… Jasne, że ma dobre geny, ale gdyby pił, palił i źle jedzący (pomijając regularne treningi), z pewnością nie wyglądałby tak dzisiaj!

Cała tajemnica, czy to mężczyzna czy kobieta, tkwi w wolnych rodnikach i ich wpływie na nasz organizm. Ich obecność decyduje o tym, czy starzejemy się szybko czy wolno. Nie chodzi o to, że możesz cofnąć czas, ale od 25 roku życia zależy od ciebie, czy będziesz wyglądać na 50, gdy masz 40 lat, czy odwrotnie. Decydujące znaczenie mają nawyki żywieniowe i styl życia.

Ale zajmijmy się procesem starzenia się komórek i jak go powstrzymać.

Wraz z pojawieniem się wielokomórkowości i związanym z tym różnicowaniem komórek w komórki zarodkowe i somatyczne, dla komórek somatycznych związany jest proces starzenia, który prowadzi do śmierci komórek i organizmu wielokomórkowego. Komórki zarodkowe (jaja i plemniki) są potencjalnie nieśmiertelne, tzn. mogą dzielić się w nieskończoność. Jednak pod wpływem niekorzystnych wpływów środowiska komórki te wykazują również oznaki starzenia, które jednak można wyeliminować w sprzyjających warunkach.

Odkryto, że podczas transportu elektronów w łańcuchu oddechowym mogą powstawać jony nadtlenkowe (O2-), które poprzez nadtlenek wodoru tworzą agresywne wolne rodniki. Rodniki to organiczne lub nieorganiczne związki zawierające jeden lub więcej niesparowanych elektronów. Gdy próbują wychwycić elektrony, aby ponownie utworzyć pełne pary, są bardzo reaktywne. Te rodniki niszczą białka, lipidy i DNA. Wraz z wiekiem ich liczba wzrasta i prowadzi do ograniczenia produkcji ATP.
Opisany proces starzenia wydaje się być konsekwencją niedoboru energii w organizmie, w którą zaangażowane są mitochondria. Stwierdzono, że choroby układu nerwowego, takie jak choroba Parkinsona, mają swoją przyczynę w niedostatecznej produkcji energii w niektórych komórkach nerwowych.

Badania na komórkach ludzkich i zwierzęcych wykazały, że enzymy starzejących się komórek mają tylko 25-50% ich aktywności. W eksperymencie z 3-letnimi szczurami (porównywalnym do 90-letniego człowieka) 30-50% wszystkich białek uległo utlenieniu, a tym samym zniszczeniu. Lipidy również nie działały, a nawet DNA mitochondriów i jądro komórkowe wykazywały mutacje. W mitochondriach podczas oddychania komórkowego powstają wolne rodniki (atomy, cząsteczki lub jony z niesparowanym elektronem). Są szczególnie reaktywne i przyczepiają się do wielu ważnych substancji. Ich liczba wzrasta wraz z wiekiem.

4 główne źródła wolnych rodników:

• Produkty wewnętrzne: Nasz organizm stale wytwarza wolne rodniki jako produkt uboczny normalnych funkcji metabolicznych..
• Środowisko: zanieczyszczenie powietrza, dym papierosowy, smog, sadza, spaliny samochodowe, toksyczne odpady, nawozy, środki odstraszające owady, promieniowanie tła, leki i źle przetworzona żywność mogą wytwarzać wolne rodniki.
• Stresory, takie jak urazy, leki, choroby, infekcje i stres, mogą napędzać wytwarzanie przez organizm wolnych rodników.
• Reakcje łańcuchowe: kiedy wolny rodnik kradnie elektron, aby się zrównoważyć, tworzy nowe wolne rodniki we wcześniej skradzionej cząsteczce. W wielu przypadkach ten wolny rodnik będzie następnie próbował ukraść elektron.

”Zatrzymaj proces utleniania za pomocą przeciwutleniaczy“

Czym są przeciwutleniacze?

Przeciwutleniacze zapewniają ochronę przed tak zwanymi „wolnymi rodnikami”. Z jednej strony te wolne rodniki są tworzone przez sam organizm podczas różnych procesów metabolicznych, z drugiej zaś są wytwarzane przez szkodliwe wpływy zewnętrzne, takie jak dym papierosowy, toksyny środowiskowe czy promieniowanie UV ze słońca.
Jeśli w naszym organizmie jest zbyt dużo wolnych rodników, rozwija się tak zwany „stres oksydacyjny”. Mówi się, że przyczynia się to do chorób takich jak miażdżyca, choroby sercowo-naczyniowe, zapalenie stawów i nowotwory, a także powoduje szybsze starzenie się skóry.
Utlenianie można zaobserwować np. w pokrojonych jabłkach – brązowieją. Każdy, kto pokropi plasterki jabłka sokiem z cytryny, może zobaczyć, że przeciwutleniająca witamina C zapobiega temu utlenianiu: zachowują swój naturalny kolor.
Z reguły nasz organizm ma dobrze działający system ochronny, który kontroluje wolne rodniki. Przeciwutleniacze zwykle nie działają w izolacji, ale w interakcji z innymi przeciwutleniaczami (sieć przeciwutleniaczy). Składnikami tego układu są poszczególne witaminy (B2, witamina C i E) oraz minerały (selen, cynk).

Pochodzenie przeciwutleniaczy:

1. Powstają w organizmie (np. enzymy, hormony, produkty przemiany materii)
2. Dostarczane zewnętrznie z żywnością (np. warzywa, oliwa z oliwek, owoce, orzechy)

Ad 2: Przeciwutleniacze z żywności to na przykład:

• Witamina C i E
• Selen lub wtórne substancje roślinne
  (m.in. polifenole, beta-karoten, OPC (resweratrol), flawonoidy (herbata), likopen (w pomidorach), antocyjany (czerwona kapusta, wiśnia, czarny bez, aronia, jagoda kamczacka, maqui), zeaksantyna (szpinak, papryka), chlorofil (w szpinaku, sałacie, trawie pszenicznej, spirulinie) lub allicynie (w czosnku)).

Coraz częściej omawiane są również czerwone i żółte barwniki roślinne betalainy (betacyjany i betaksantyny). Zawarte są one np. w buraku, buraku żółtym, boćwinie z kolorowymi łodyżkami oraz w kolorowych owocach kaktusa. Niewiele jednak wiadomo o ich działaniu odżywczym i fizjologicznym oraz ich biodostępności.

Ważne dla menu:
Mnóstwo roślinnych i zróżnicowanych produktów spożywczych!

Co kryje się za reklamą przeciwutleniaczy?

Przeciwutleniacze neutralizują tak zwane „wolne rodniki”, dzięki czemu mają przyczynić się do zmniejszenia procesu starzenia i zmniejszenia ryzyka chorób. Jednak badania nie są tak jasne. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności dokonał przeglądu badań dotyczących funkcji ochronnej przeciwutleniaczy i stwierdził, że dane dotyczące wielu substancji nie są naukowo uzasadnione. Dopuszczalnych jest tylko kilka stwierdzeń dotyczących ochrony przed wolnymi rodnikami (stres oksydacyjny). Należą do nich stwierdzenie dotyczące cynku, selenu oraz witamin C, E i B2, które pomagają „chronić komórki przed stresem oksydacyjnym”.

Dopuszczalne jest również zdanie: „Polifenole oliwy z oliwek pomagają chronić lipidy krwi przed stresem oksydacyjnym”.
Nie udowodniono, że wyizolowane antyoksydanty w postaci suplementów diety (lub produktów ACE z beta-karotenem, witaminą C i E) chronią przed chorobami takimi jak miażdżyca, zawał serca, udary, zapalenie stawów czy nowotwory lub hamują procesy starzenia poczucie anti-aging.

Oliwa bogata w polifenole wydaje się być najlepszym lekarstwem…

… zwłaszcza jeśli, tak jak nasza ulubiona opalenizna Chuando, nie masz pod dostatkiem przeciwutleniaczy, które można znaleźć na azjatyckim stole. Sport i ćwiczenia zajmą się resztą, ponieważ otyłe ciało zwiększa ryzyko zapalenia, a tym samym także powstawania wolnych rodników. Ale jego przykład powinien służyć pokazaniu wszystkim innym, co jest możliwe i co my sami możemy osiągnąć dzięki osobistej odpowiedzialności.